Een juridisch adviseur is een jurist, die, al dan niet als zelfstandig ondernemer, opdrachten aanneemt van bedrijven en particulieren op juridisch gebied. Een juridisch adviseur is veelal gespecialiseerd in een bepaald rechtsgebied, bijvoorbeeld: ondernemingsrecht, arbeidsrecht, verbintenissenrecht, fiscaal recht of ruimtelijke ordening.
Een juridisch adviseur is geen advocaat, maar een advocaat is wel een juridisch adviseur. Zowel de advocaat als juridisch adviseur geven juridisch advies. In dit opzicht verschillen zij niet van elkaar. Het verschil ligt met name in de opleiding, een advocaat heeft na zijn afstuderen (WO-recht) een part-time beroepsopleiding gevolgd tot advocaat (de zogenaamde advocatenstage) en dient na beëdiging tot advocaat, elk jaar studiepunten te halen. De juridisch adviseur heeft na zijn rechtenstudie (als hij die heeft gevolgd) geen verplichting tot het volgen van een (vervolg)opleiding. Veel academisch opgeleide juridisch adviseurs volgen uiteraard cursussen en opleidingen om hun kennis op peil te houden maar het is geen verplichting.
Het beroep 'juridisch adviseur' is geen beschermd beroep maar de meeste juridisch adviseurs hebben een opleiding Nederlands recht voltooid (HBO of WO). Een juridisch adviseur legt zich veelal toe op het adviseren van zijn cliënten en niet op procederen.
Een juridisch adviseur mag bij de rechtbank (kamer voor kantonzaken) procederen in alle zaken op het gebied van het arbeidsrecht, huur, huurkoop en koop op afbetaling, en het incasseren van vorderingen tot ? 25.000,-. In die hoedanigheid fungeert de juridisch adviseur als een aantrekkelijk alternatief voor de advocaat, aangezien de tarieven van advocaten vaak hoger liggen.
Als het gaat om een procedure bij de rechtbank (sector civiel), het Gerechtshof (hoger beroep) of Hoge Raad (cassatie) plaats, dan kan de juridisch adviseur u niet bijstaan en dient u wel een advocaat in te schakelen.
Bedrijfsjuridisch adviseurs zijn juristen die zich vooral richten op juridisch advies aan bedrijven. Dit betreft in de meeste gevallen het MKB. Bij hun advieswerk richten zij zich op alle juridische aspecten die binnen deze bedrijven voorbij komen. Ze zijn gewend om op een breed juridisch terrein te adviseren. Het uitgangspunt is om procederen te voorkomen. Dat kan door een stevige juridische basis aan te brengen in de organisatie (alles goed vastleggen, procedures instellen etc.) en daar waar nodig, als het geschillen betreft te schikken.